توضیحات

چندین علت و عامل اساسی در ایجاد لکه های پوستی دخیل هستند که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت.

آسیب ناشی از خورشید

پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب یا تخت های برنزه ممکن است لکه های تیره روی پوست شما ایجاد شوند. مناطقی از بدن که بیشتر در معرض آفتاب هستند، مثل صورت، دست ها و بازوها بیشتر دچار لکه های ناشی از آفتاب می شوند.

تغییرات هورمونی

ملاسما نوعی بیماری پوستی است که منجر به تغییر رنگ پوست و ایجاد لکه های کوچک می شود. این بیماری به ویژه در دوران بارداری بیشتر در خانم ها دیده می شود. بر اساس یافته های آکادمی پوست آمریکا، هورمون ها عامل اصلی ایجاد ملاسما هستند.

عوارض جانبی دارو

برخی از داروها می توانند رنگدانه های پوست را افزایش دهند و منجر به ایجاد لکه های تیره شوند. مهمترین داروهای موثر در این رابطه، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) ، تتراسایکلین ها و داروهای روانگردان هستند.

التهاب

لکه های تیره ممکن است پس از یک التهاب روی پوست ایجاد شوند. التهاب ممکن است به دلایل مختلفی مانند اگزما، پسوریازیس، آکنه و آسیب هایی مانند زخم یا سوختگی ایجاد شود.

جای زخم

لکه ها ممکن است پس از گزیده شدن توسط حشرات، سوختگی یا زخم ایجاد شوند و بر پوست باقی بمانند. البته گاهی این لکه ها با گذشت زمان کمرنگ تر می شوند.

تحریک پوست

بعضی محصولات آرایشی می توانند پوست را تحریک کرده و باعث ایجاد لکه های تیره شوند.

دیابت و چاقی

دیابت و چاقی نیز می توانند باعث لک و تیره شدن قسمت هایی از پوست شود. آکانتوز نیگریکانس (acanthosis-nigricans) که عموما در افراد چاق و نیز افراد مبتلا به دیابت نوع دو اتفاق می افتد، نوعی مشکل پوستی است که باعث تیره شدن رنگ پوست و مخملی شدن آن،  و همچنین باعث درماتوپاتی دیابتی می شود. این لکه ها ممکن است با لکه های پیری اشتباه گرفته شوند.

اگر لکه های پوستی درمان نشوند، باعث ایجاد چه مشکلاتی برای ما می شوند؟

لکه های تیره و کدر روی پوست معمولا خیلی آرام و کند شکل میگیرند و ظهور برخی از انواع لک به خصوص در مورد لک های آفتاب ممکن است چند سال طول بکشد و با چشم غیر مسلح دیده نشود اما مراحل ایجاد لک مادامی که در معرض عوامل خطر هستیم فعال می باشند و به مرور لک ها ظهور می یابند. به طور کلی وجود لک ها نگران کننده نیستند و به لحاظ جسمی، نیازی به درمان ندارند. با این حال، بسیاری از افراد تمایل دارند آنها را از بین ببرند، زیرا با از بین بردن زیبایی پوست و چهره، این لکه ها می توانند آسیب های روحی فراوانی را به دنبال داشته باشند.همچنین بسیاری از ما با داشتن پوستی پر از لکه های گوناگون نمی توانیم اعتماد به نفس کافی برای حضور در اجتماع را داشته باشیم. پژوهشی در بریتانیا نشان می دهد که در این کشور، حدود ۱۰ میلیون نفر به خاطر داشتن مشکلات پوستی، دچار ناراحتی های روحی و روانی هستند.

اما از آنجا که افزایش رنگدانه های پوستی  یک مکانیسم دفاعی پوست می باشد شکست این سد دفاعی با بروز لک همراه بوده و ممکن است مانند بسیاری از بیماری های دیگر شاخصی برای پیش بینی بیماری های پوستی شدید باشد. همچنین کاهش شدید رنگدانه ها نیز می تواند پیشگویی از بیماری های پوستی باشد.  در مطالعه  مروری اخیری که در سال 2020 انجام شد محققان بیان کردند که حسگرهای نرمال ملانوسیتی در ارتباط با دیگر سلول های اپیدرم پوست یک شبکه تنظیمی ایجاد می کنند که خروج از تنظیم آنها ممکن است با سرطان ملانوما در ارتباط باشد(1).

بنابراین چکاپ سالیانه لک های پوستی و رنگدانه ها حتی در صورت عدم تمایل به مصرف محصولات مراقبت پوستی از بروز مشکلات شدید تر جلوگیری نماید.

LaBerge GS, Duvall E, Grasmick Z, Haedicke K, Galan A, Leverett J, Baswan S, Yim S, Pawelek J. Recent Advances in Studies of Skin Color and Skin Cancer. Yale J Biol Med. 2020 Mar 27;93(1):69-80. PMID: 32226338; PMCID: PMC7087065.